|
Geçen haftaki yazımızda güvercinlerin bakımı ve kümeslerin dezenfekte edilmesi hakkında detaylı bilgi vermiştik. Güvercinlerde her canlı gibi hastalıklara yakalanabilmektedir. Önemli olan bu hastalıklar hakkında bilgi sahibi olabilmek ve görüldüğünde neler yapılabileceğini bilmektir. Bu haftaki yazımızda da güvercinlerin yakalanabildikleri hastalıklar, teşhis ve tedavileri hakkında bilgiler bulacaksınız. Faydalı olacağı dileğiyle?
Güvercin Hastalıkları
Trichomoniasis, dünyada güvercin sürülerinde büyük kayıplara yol açan bir hastalıktır.
Trichomonas gallinea, tek hücreli, kendiliğinden üreyen bir parazittir. Nerdeyse tüm güvercinler, gaga ve boğazda yaşayan trichomonadı taşırlar. Hasta olan güvercin dışkı ve tükürükle parazitleri yayar. Yetişkin güvercinler, yavru beslerken hastalığı geçirirler.
Hastalığın Semptomları
Yavrularda ve yetişkinlerde, canlılıkta önemli bir azalma, uçma isteksizliği, ishal ve boğazın kızarması görülür. Hastalık geliştikçe damak mukozasında sarı noktalar oluşur, bunlar daha sonra sarı tortulara dönüşür. Kanama riski olduğundan tortuları koparmamak gerekir. Hastalıklı kuşun yavrusunda göbek bağı enfeksiyonu ve takiben iç organlara sıçrayan çıbanlar oluşur. Yavrularda 10-14 günlükken keskin kokulu sıvı dışkı ve geç gelişmenin ilk belirtileri gözlenir.
Hastalığın Tanımı
Yaşayan ya da yeni ölmüş güvercinin boğaz mukozasının mikroskobik incelenmesinde ortaya çıkar. Kadavrada ölümden sonra 20 saate kadar patojeni görmek mümkündür.
Hastalığın Tedavisi
Trichomonadlar tanımlandığında tüm sürü chevi-col+ ile tedavi edilmelidir. Su tüketimi artarsa (sıcak yüzünden) ilaçlı suya ek yapılmaz. İlaçlı su tüketildiğinde yeni, taze karışım yapılır. Tedavi boyunca banyo suyu konulmaz.
Yetişkin güvercinlerde boğazın içindeki beyaz noktalar trichomonas değildir. Beyaz ve sarımsı gri arasındaki nodüller aslında salyaya aittir ve zararsızdır. Kanama riskine karşı oynamamak gereklidir.
Trichomonas boğazdaki sarı noktalar dışında başka semptom göstermez
Boğazdaki tortular trichomonas, gaga kenarındaki yaralar frengi hastalığından kaynaklanır.
PARAMYXOVİRÜS (SALLABAŞ)
Güvercinlerde salgın boyutunda şiddetli bir hastalıktır.
Paramyxovirüs Newcastle (yalancı veba) virüsünün bir benzeridir. Diğer kuşlar için olmamakla birlikte güvercinler için çok fazla patojendir.
Hastalığın Gelişimi
Güvercinler hasta olmasından birkaç gün sonra burun, boğaz, göz ve dışkıdan virüsü etrafa yayarlar. Kuluçka dönemi 3 günden 21 güne kadardır. Yaklaşık 4 hafta sonra güvercinlerin %30 u hastalığı atlatır.
Hastalığın Semptomları
İshal, zayıflama, az yeme, çok fazla su alımı hastalığın başlıca belirtileridir. Her iki ayakta da felç, ürkeklik, buynun eğilmesi, denge kaybı, devrilmek, geri geri gitmek görülür. Güvercinlerin çoğu ölür.
Hastalığın Tanımı
Virüs özellikle tam teşeküllü labaratuarlarda, ölü kuştan alınan beyin ve böbrek parçalarından tanımlanır. Kuştan, hasta olduktan 2 hafta sonra alınan kan örneğinde antikor kanıtları görülelebilir.
Hastalığın Tedavisi
Diğer tüm viral hastalıklarla birlikte, hastalığa yakalanan güvercinler için etkili bir tedavi yoktur. Sürüden birinin bu hastalığa yakalandığından şüpheleniyorsanız, hastalığın yayılmasını önlemek için 'tüm' güvercinlere koruyucu aşı uygulanabilir. Görünüşte hasta olan güvercinler diğerlerinden uzaklaştırılmalıdır ve aşılanmamalıdır. Çünkü virüsü yayarak sürünün kalanını aşının koruyuculuğu elde edilene kadar diğerlerini de riske sokar.
Savunma sistemlerini güçlendirmek için livimum ve vitamine b12 ile destek tedavi uygulanmalıdır.
Salmonellosis
Güvercinlerde paramyxovirüsle oluşan merkezi sinir sistemi bozuklukları.
Böbreksel bozukluklarla birlikte sıvı içinde dışkı parçacıkları.
Bu dışkı parçacıkları bağırsaktan çok böbreksel bozuklukların sonucudur.
COCCIDIOSIS (KANLI İSHAL)
Coccidiosis bir bağırsak hastalığıdır. Coccidia neredeyse tüm güvercinlerin ince bağırsaklarında bulunur.
Trichomonads ile birlikte coccidia güvercinlerde en sık rastlanan parazitlerdir. Coccidia'nın sadece çevrede geliştikten sonra bulaşıcı olan kalıcı safhasına ookist denir.
Hastalığın Gelişimi
Ookist'in vücuda girmesinden sonra gelen safha, bağırsak zarına verdiği zarardır. 4-7 gün içerisinde güvercin ookist'i dışkı yoluyla çıkarmaya başlar.
Coccidiosis'in 2 şekli vardır:
1-Asemptomik form
En sık rastlanandır. İlk kez ookist'i az miktarda kaptıktan sonra, endogenous uyarımına bağlı olarak, güvercinler savunma mekanizmalarında hastalığa karşı bağışıklık geliştirirler.
Bu korumayla ookist alımı vücuda düşük seviyelerde olur ve güvercinler parazitlerle bir çeşit denge içinde yaşarlar ve bu parazitler onları bağırsak hastalıklarına karşı korur.
2-Visible şekil (şiddetli safha)
Hastalığın bu şekli daha şiddetli bir gidişat sergiler. Genç, korunmasız kuşlarda ookist'in büyük miktarlarda vücuda alımıyla oluşur ya da kart kuşlarda stres faktörünün etkisiyle sağlığı bozulan güvercinlerde görülür ki bunlar asıl coccidiosis'dir.
Hastalığın Semptomları
Asemptomik form:
Zarar gören kuşlar her ne kadar daha az canlı olsalar da sağlıklı görünürler.
Şiddetli safha:
Gözler görülür bir şekilde etkilenmiştir. Kötü kokulu, yeşilimsi, sümüksü dışkı ve bazen kanlı ishal olur. Kayıtsızdırlar, tüyleri kabarır ve bol su içerler, fazla yemek yemezler.
Hastalığın Tedavisi
Asemptomik form: Host-patojen dengesini bozmamak için hastalığın hafif hali tedavi edilmez.
Şiddetli safha: Hastalıklı kuşlar chevi-kok la tedavi edilir. Uygun bir diyetle ve vitamin e - b12 ile takviye edilmelidirler.
Hastalığın Tanımı
Dışkı örnekleri alınarak mikroskobik muayene ile olur.
Benzer durumlar
Salmonellosis, e-coli, solucan salgını.
SALMONELLA (TİFO)
Paratyphoid (paratifo) ile aynı özellikleri gösterir.
Bu hastalık güvercinler arasında ölümlerin en çok yaşandığı bulaşıcı bakteriyal hastalıklardan birisidir.
Patojen
Bakteri 1 ya da daha fazla yıl çevrede bulaşıcı olma özelliğini korur.
Hastalığın Yayılımı
-Hastalığın içerdiği güvercin tozu
-Besin kirliliği (böcek, fare vb.)
-Yemlik ve sulukların kirli olması
-Çiftleşme ve gaga teması
-Yumurtaya geçme
-Hasta güvercinin yavru beslemesi
-Kronik taşıyıcılar: Salmonella enfeksiyonundan kurtularak iyileşmiş görünen güvercinler düzensiz aralıklarla hastalığı saçarlar.
Hastalığın Belirtileri
Akut Hali:
Genellikle genç kuşları etkiler.
Yeşil, sümüksü, yumuşak dışkı; karaciğer, böbrek, dalak enfekte olduğunda büyüme geriliği olur. Aşırı zayıflama ve bazı vakalarda da ölüm gerçekleşir.
Enfekte olan embriyonlar yumurta halindeyken ya da doğduktan birkaç gün sonra ölürler.
Kronik Hali:
Genellikle kart kuşları etkiler.
İltihaplanma, eklem yerlerinde kalınlaşmaya neden olur. Özellikle dirsek, kanat ve bacak eklemlerinde, denge bozukluğu ve boynun yatmasına sebep olur.
Hastalığın Tedavisi
Sözü edilen semptomların belirmesi durumunda chloramphenicol-N tedavisine başlanmalıdır.
Bazı durumlarda bakteriyolojik muayene sonuçları elde edildiğinde tedaviye ampicilin-t ile değiştirmek gerekir. Tedavi tek tek değil bütün kuşlarda olmalıdır.
Tedaviye başlamadan önce ciddi biçimde enfekte olmuş kuşları diğerlerinden ayırın. Çünkü onların iyileşmeleri muhtemel değildir.
Hastalığın Tanımı
Organ örnekleri ve dışkı örneklerinden oluşan bakteriyolojik muayene ile olur.
Salmonella dışkılarında patalojik değişiklikler. Dışkı sulu olur, beyaz parçacıklar içerir.
HEXAMİTİASİS
Hexamitiasis sıvımsı, yapışkan, hatta kanlı ishalin eşlik ettiği bir bağırsak hastalığıdır.
Genellikle yazın ve sonbahar aylarında görülür. İlk olarak bağırsaklara yerleşir. Özellikle dirençleri hala düşük olan yavrular buna karşı eğilimlidirler. Enfekte olmuş kart güvercinler bu hastalığın belirtilerini fazla göstermezler ve fazla etkilenmezler ama paraziti dışkı yoluyla dışarı atarlar. Bunlara kronik taşıyıcı denir. Kuluçka dönemi 4-5 gündür.
Hastalığın Semptomları
Kötü kokulu, sümüğümsü hatta kanlı ishal. Hasta güvercinler yemeği ve suyu azaltır, isteksiz olurlar. Bu hastalıktan genç güvercinlerin bağırsakları çok şiddetli etkilenir.
Hastalığın Tedavisi
Hastalığın belirlenmesinden sonra tüm sürü chevi-col+ ile tedavi edilir. Su içme isteği artarsa (kuluçka dönemi ve sıcak havada) ilaçlı suya ek yapılmaz. İlaçlı su tükendiğinde yeni su konur. Tedavi boyunca banyo suyu konulmaz.
Hastalığın Tanımı
Hexamitae, yeni ölmüş kuşun bağırsak mukozasından alınan örneklerin vücut ısısında mikroskobik muayenesiyle görülür. Yavaş ve kendi çevrelerine dairesel hareketler gösteren trichomonadların aksine bu parazitler düz çizgide hızlı hareketler sayesinde tanınabilir.
Benzer Durumlar
Paramyxovirüs, e-coli, salmonellosis.
ORNİTHOSİS
Ornithosis dünyada kuş türlerinin çoğunu etkileyen bir enfeksiyon hastalığıdır. İnsanlara ve diğer memelilere de bulaşabilir.
Chlamaydia psittaci. Chlamaydialar küçük, kendiliğinden yayılamayan, hücreleri işgal eden mikroorganizmalardır. Hastalığı taşıyan toz, nefes yoluyla, dışkı, kirli su ve yemekle, yavruların gaga yoluyla beslenmesi ve gaga temasıyla bulaşır.
Hastalığın Semptomları
Ornithosis 2 şekilde oluşur:
Akut form: Genç güvercinlerde hırıltılı ses, göz kapağında iltihap ve ishal görülür.
Kronik hali: Daha çok yetişkinlerde görülür. Ama yetişkinler hastalığın belirtilerini az ya da hiç göstermezler. Hastalığı atlatmış olan güvercinler,
insanlar ve genç güvercinler için gizli enfeksiyon kaynağıdır.
Hastalığın Tanımı
Ölü güvercinlerde karaciğer, göz, hava kesecikleri, dalak parçasında yapılan mikroskobik muayene ile belirlenir. Yaşayan güvercinlerde patojen dışkı muayenesinde görülebilir.
Hastalığın Tedavisi
Ornithosis tedavisinde senelerdir başarıyla kullanılan chlorotetracyclin+ le sürü tedavi edilir. 25 gün ilaç kesilmez.
Tedavi boyunca kalsiyum zengini besinler ilacın etkisini azalttığından kesinlikle verilmez. Güvercinler uçurulmaz. Banyo suyu konulmaz.
Gözün iltihaplanması.
Ağız açık nefes alma. Ciğerler ve hava kesecikleri etkilenir.
COLİ (KOLİ)
Salmonella ve Escherichia Coli enteropothies bakterisinin sebep olduğu, en sık görülen hastalıklardandır.
Coli insanların ve sıcakkanlı hayvanların sindirim sisteminin bir parçasıdır. Koli bakterisi dışkı yoluyla çıktıktan sonra, bulunduğu yerde çoğalarak aylarca yaşayabilir. Koli bakterisi nefes alırken havada bulunan toz parçacıklarından, kirli su ya da bakterinin bulaştığı besinlerden, hava keseleriyle sindirim sistemine ya da solunum organlarına girer.
Hastalığın Gelişimi
Patojenik e-coli bakterisinin bol miktarda çoğalması su ve elektrolid kaybına sebep olur. Aynı zamanda patojenik e-coli bakterisi kan dolaşımına girip tek olan organlara yerleşir. Sonuç bir kaç saat ya da bir kaç gün içinde ölümle sonuçlanan colisepticaemia olarak da bilinen bir sistemik bozukluktur.
Hastalığın Semptomları
Klinik vakalarda anormal derecede zayıflama, neşesizlik, iştahsızlık, kabarık tüyler, kuyruğun aşağı doğru düşük olması (karın bölgesinde ağrısı olduğunu gösterir), solunum bozuklukları gibi sistemik bozukluklar bu hastalığın belirtileridir.
Hastalığın Tedavisi
Sözü edilen semptomlar görüldüğünde furazolidan+ tedavisine başlanmalıdır. Bakteriyoloji muayenesi ve antibiyogram tedavisi yapılabilir hale geldiğinde tedavi değişikliği gerekebilir.
Hastalığın Tanımı
Organ örneklerinin bakteriyolojik muayenesi ile olur. Muayene güvercinin ölümünü takip eden ilk 24 saat içinde olmalıdır. Çünkü koli
bakterisi hızla ölü kuşun organlarına yerleşir ve hastalığa sebep olan diğer aktif organizmaları göstermek güçleşir.
(GENÇ KUŞ HASTALIĞI)
Bu virüs ve bakterileri içeren karma bir enfeksiyondur (özellikle e-coli ve cocci). Patojenler hava, toz, ve kuşların birbirleriyle olan temasından alındığı gibi aynı zamanda içme suyu ve beslenme yoluyla da alınmaktadır.
Hastalığın Semptomları
Hastalık 2 türlü şekil alır:
Ani ölüm hastalığın herhangi bir farkedilir belirtilerinden önce olmaz! Tipik senaryo; genç kuşların salmalarından günlük eğitim için bırakılmalarında ve bunun üzerine 1 saat uçtukları ve sonra salmaya geri döndüklerinde görülür. Çatıya ya da aydınlık bir çıkıntıya inerler; yetiştiricilerin onları salmanın içine indirme teşebbüslerine karşılık vermezler ve bir kaç saat içinde de ölürler.
Hastalığın Ölümden Önceki (farkedilir) Belirtileri
Semptomların ilk başlangıcı ve ölüm ( 3 günden 1 haftaya kadar süren ) arasındaki dönemde şu semptomlar görülmüştür: Aktivite eksikliği, tüylerin kabarması, iştahsızlık, kilo kaybı, yeşilimsi-sarı dışkı ve kusma.
Tedavi
Genç Kuş Hastalığına karşı enfeksiyonu önlemek için kullanılabilen bir aşı yoktur. Bununla birlikte hasta kuşlar ADENOSAN'la tedavi edilebilir. Tam vaktinde Adenosan kullanımı, enfeksiyon kaptığı farzedilen kuşlarda, hastalığın patlak vermesini engelleyebilir.
1.ADENOSAN Kullanılır:
Genç Kuş Hastalığının ilk belirtilerinde en az 7 gün. Eğer hastalık sonraki aşamalarda tanımlanırsa, bakteri enfeksiyonu için Chemotherapeutic agent ve antibiyotik (tercihen FURAZOLİDON+) faaliyeti gerekebilir. FURAZOLİDON bağısaktaki E.COLİ enfeksiyonuna karşı belirgin faydası olduğunu göstermiştir.
2.ADENOSAN Diğer Genç Kuşlarla Temas Sonucu Enfeksiyon Kaygısı Sonucu Kullanılır:
Sürüye yeni genç kuşların gelmesi sürecinde 7 günlük bir periyotta. Uçuş mevsiminde 3 gün, uçuşlardan sonra.
3.Bağırsak Florasında Bir Değişikliğin Kuşları Hastalığın Patlak Vermesine Etki Etmesi Durumunda ADENOSAN Kullanılır:
Trichomonads için kuşların tedavisinde, paralel olarak ADENOSAN uygulamasına tedaviden 3 gün önce başlanmasını tavsiye ediyoruz.
Hastalığın Tanımı
Bu hastalığı içeren patojenler yüzünden sadece deneysel bir teşhis yapmak mümkündür
|
